नांदेड : प्रक्रिया उद्योगातून महिला बचतगटांची भरारी

नांदेड : शहरापासून ३० किलोमीटर असलेल्या लहान येथील उच्चशिक्षित शेतकरी महिला संगीता नागनराव इंगळे यांनी मागील तीन वर्षापूर्वी पंधरा महिला एकत्र येऊन शेतीतील वाढत्या खर्चाला आळा घालण्यासाठी सेंद्रिय निविष्ठा बनवण्याचे काम हाती घेतले. यासोबतच सेंद्रिय पद्धतीने पिकविलेल्या शेतीमालापासून प्रक्रिया केलेले विविध पदार्थ बनवून शेतीमालाचे मूल्यवर्धन केले आहे. शेती निविष्ठासह दहा प्रकारच्या प्रक्रिया मालाची तयारी करून ते स्वतः विक्री करण्याचे कामही त्या करत आहेत.

अर्धापूर तालुक्यातील लहान येथील संगीता नागिन इंगळे यांनी सेंद्रिय शेती आणि प्रक्रिया उद्योगांमध्ये यशस्वी प्रयोग केला आहे. शेतीसाठी रासायनिक खताचा अतिवापर तसेच त्याचे दुष्परिणाम लक्षात घेऊन गावातील पंधरा महिला एकत्र आल्या.

या महिलांना कृषी विभागामार्फत महिला ग्राम संघामार्फत २०१८ मध्ये सेंद्रिय निविष्ठा बनविण्याचे प्रशिक्षण घेतले. या प्रशिक्षणातून त्यांनी सेंद्रिय निविष्ठासह त्यांच्या भागात पिकणाऱ्या केळी, हळद, मिरची, ज्वारी, उडीद, मूग आदी शेतीमालावर प्रक्रिया करण्याचा निर्धार केला. सध्या या महिला केळी चिप्स, नाचणी लाडू, केळी चिवडा, केळीचे लोणचे, शेंगदाणा लाडू, लाल मिरची पावडर, हळद पावडर, ज्वारीची खडक भाकरी, उडीद पापड, मुग पापड, खोबरे लाडू आधी बनवून शहरासह इतर बाजाराच्या ठिकाणी स्वतः विक्री करत आहेत.

सर्वच महिलांकडे आहे शेती :

बचतगटातील सर्वच महिलांकडे शेती असल्यामुळे कच्चामाल त्यांना स्वतःच्या शेतीत उपलब्ध होतो. या शेतीमालावर प्रक्रिया करून त्याची मूल्यवर्धन केले आहे. या महिलांनी एकत्र येऊन रासायनिक खताचा वापर बंद करण्याचा निर्णय घेतला. यातूनच त्यांना सेंद्रिय निविष्ठा तयार करण्याची प्रेरणा मिळाली. यासोबत सेंद्रीय पद्धतीने पिकविलेल्या मालावर प्रक्रिया करून मूल्यवर्धन करत घरातील मुलांना शिक्षणाच्या प्रवाहात आणण्याचा निश्चय केला.