डॉ. दिलीप सातभाई
रिझर्व्ह बँकेने एक नोव्हेंबर २०२२ पासून सेंट्रल बँक डिजिटल करन्सी (सीबीडीसी) म्हणजेच ‘डिजिटल रुपी’ हे कागदी नोटा, मेटल नाण्यांसारखेच, परंतु इलेक्ट्रॉनिक स्वरूपात असणारे एक नवीन पर्यायी चलन प्रायोगिक तत्वावर जारी केले आहे.
या चलनाला भारतीय बाजारात दोन स्वरूपात आणले जाणार आहे. ज्यात पहिले ‘सीबीडीसी-आर’ म्हणजेच सामान्य व्यवहारांसाठी आणि दुसरे ‘सीबीडीसी-डब्ल्यू’ म्हणजेच घाऊक व्यवहारांसाठी असणार आहे.
यातील व्यवहारांसाठी नऊ बँकांची निवड करण्यात आली आहे. यात स्टेट बँक ऑफ इंडिया, बँक ऑफ बडोदा, युनियन बँक ऑफ इंडिया, एचडीएफसी बँक, आयसीआयसीआय बँक, कोटक महिंद्रा बँक, येस बँक, आयडीएफसी फर्स्ट बँक आणि एचएसबीसीचा समावेश करण्यात आला आहे. सामान्य व्यवहारांसाठी तीस दिवसानंतर जारी करण्याचा निर्णय घेण्यात येणार आहे.
