‘ईटीएफ’ : गुंतवणुकीचा उत्तम पर्याय

गुंतवणुकीसाठी प्रत्येक जण उत्तम पर्यायाच्या शोधात असतो. त्यादृष्टीने गुंतवणुकीसाठी एक्स्चेंज ट्रेडेड फंड अर्थात ‘ईटीएफ’ हा एक चांगला पर्याय आहे. ‘ईटीएफ’ म्हणजे नेमके काय? यातील गुंतवणुकीचे फायदे याबाबत थोडक्यात माहिती घेऊ. ‘ईटीएफ’ हा म्युच्युअल फंडाच्या इंडेक्स फंडासारखाच फंड असतो.

याची खरेदी-विक्री शेअर बाजारात करता येते. याच्या एका युनिटची बाजारातील किंमत ‘अंडरलाईंग ॲसेट’च्या किमतीनुसार कमी-अधिक होत असते. ‘ईटीएफ’साठी शेअर, रोखे, सोने, चलन यांसारखे ‘अंडरलाईंग ॲसेट’ विचारात घेतले जातात. ‘ईटीएफ’ युनिटची खरेदी-विक्री शेअर बाजारात होत असल्याने यात गुंतवणूक करण्यासाठी बँक खाते, डी-मॅट खाते व ब्रोकरकडे खाते असणे आवश्यक आहे. खरेदी-विक्री केलेल्या ‘ईटीएफ’ युनिटची नोंद आपल्या डी-मॅट खात्यात होत असते.

गुंतवणुकीचे फायदे

कर आकारणी ः ‘ईटीएफ’वरील भांडवली लाभ (कॅपिटल गेन) ‘ईटीएफ’ युनिटची प्रत्यक्ष विक्री केली जाते तेव्हाच विचारात

घेऊन, त्यावर करआकारणी केली जाते. मात्र, म्युच्युअल फंडातील शेअरची खरेदी-विक्री वेळोवेळी सुरू असल्याने त्यावर होणारी करआकारणी ‘ईटीएफ’पेक्षा अधिक असल्याने परतावा काही प्रमाणात कमी होतो.

तरलता अधिक ः ‘ईटीएफ’ युनिटचे शेअरप्रमाणे ‘डे-ट्रेडिंग’ करता येऊ शकते. यामुळे यात म्युच्युअल फंडातील गुंतवणुकीच्या तुलनेने अधिक तरलता (लिक्विडिटी) असते. म्युच्युअल फंड युनिटची खरेदी-विक्री दिवसाच्या क्लोजिंग प्राईसनुसार होत असते, त्यामुळे त्यात हा फायदा मिळत नाही.

मॅनेजमेंट चार्जेस कमी ः

‘ईटीएफ’चे फंड मॅनेजमेंट चार्जेस व एक्स्पेंस रेशो म्युच्युअल फंडाच्या तुलनेने कमी असल्याने परतावा जास्त मिळू शकतो.

सुलभ गुंतवणूक ः ‘ईटीएफ’मध्ये शेअर, सोने, चांदी, चलन (करन्सी) यांची सहजपणे खरेदी-विक्री करता येते. प्रत्यक्ष सोने-चांदी घेण्यापेक्षा ‘ईटीएफ’च्या माध्यमातून सोने किंवा चांदीत गुंतवणूक करणे निश्चितच फायदेशीर ठरते.

महत्त्वाचे निकष

१) मॉर्निंग स्टार रेटिंग, २) गेल्या तीन वर्षांतील परतावा, ३) हाय ट्रेडिंग व्हॉल्यूम, ४) लो ट्रॅकिंग एरर आणि ५) लो टोटल एक्स्पेंस रेशो या निकषांनुसार ‘ईटीएफ’ची निवड केल्यास ‘पॅसिव्ह इन्व्हेस्टर’सुद्धा (निष्क्रिय गुंतवणूकदार) चांगला परतावा मिळवू शकतो.