Indian Railway Budget: दरवर्षी रेल्वे अर्थसंकल्पात प्रवाशांच्या सुरक्षेला महत्त्व दिले जाते. अपघात रोखण्यासाठी निधीचे वाटप केले जाते. परंतु ही सुरक्षा यंत्रणा संपूर्ण भारतीय रेल्वेमध्ये बसवणे बाकी आहे. रेल्वेला मोठ्या प्रमाणात वाटप असूनही, मोठे रेल्वे अपघात होतच राहतात, ज्यामुळे सध्याच्या सुरक्षा धोरणांच्या परिणामकारकतेबद्दल चिंता निर्माण झाली आहे. यातच भारत सरकार आता रेल्वेवरील खर्च वाढवत आहे.
भारताच्या रेल्वे नेटवर्कमध्ये या वर्षी 50,000 कोटी खर्चून नवीन मार्ग आणि वेगवान ट्रॅक जोडले जाण्याची शक्यता आहे. केंद्र सरकार गेल्या काही वर्षांपासून नवीन ट्रॅकसाठी बजेटमध्ये सातत्याने वाढ करत आहे. सरकारने फेब्रुवारीच्या अंतरिम बजेटमधील आकडेवारीच्या तुलनेत 39% ने वाटप वाढवू शकते अशी माहिती मिंट या वृत्तपत्राने दिली आहे.
रेल्वेने FY22, FY23 आणि FY24 (सुधारित अंदाज) मध्ये नवीन ट्रॅकसाठी अनुक्रमे 21,000 कोटी, 26,000 कोटी आणि 34,500 कोटी बाजूला ठेवले होते. FY25 च्या अंतरिम अर्थसंकल्पात आणखी वाढवून 36,000 कोटी केले जाण्याची शक्यता आहे.
रेल्वे बजेट वाटपात प्रचंड वाढ झाली असली तरी, गाड्या सुरक्षितपणे चालवण्यासाठी चांगल्या दर्जाच्या रेल्वेचा वापर आणि बांधकामाचा खर्च लक्षात घेता, जोडल्या जाणाऱ्या ट्रॅकची लांबी मागील वर्षांपेक्षा फारशी जास्त असणार नाही.
वंदे भारत सारख्या सेमी-हाय स्पीड ट्रेनच्या व्याप्तीचा विस्तार करण्यासाठी दुहेरीकरण, तिप्पट आणि चौपदरीकरणासह नवीन मार्गांचा जलद विकास करणे देखील आवश्यक आहे. ज्यांना 200 किमी प्रतितास पेक्षा जास्त वेग गाठण्यासाठी चांगले आणि मजबूत ट्रॅक आवश्यक आहेत.
नवीन ट्रॅक टाकणे हा रेल्वेच्या व्हिजन 2047चा एक भाग आहे. ज्या अंतर्गत पुढील 25 वर्षांमध्ये 15-20 ट्रिलियन खर्चासह काही बदलांसह 1,00,000 किमी ट्रॅक जोडण्याची अपेक्षा आहे. पुढील पाच वर्षांमध्ये 3.5 ट्रिलियनच्या गुंतवणुकीसह 25,000 किमी नवीन ट्रॅक जोडण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे.
“रेल्वेचा फोकस पायाभूत सुविधा वाढवण्यावर आहे, ज्यामध्ये नवीन लाईन्स जोडून नेटवर्कचा विस्तार करणे या बाबींचा यात समावेश आहे.," असे रेल्वे मंत्रालयाच्या अधिकाऱ्याने सांगितले. रेल्वेने 2004-14 मध्ये 14,985 किमी ट्रॅक जोडले, ते 2014-24 मध्ये 31,180 किमी पर्यंत वाढवले आहेत.
याआधी केंद्रीय रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी सांगितले होते की नवीन ट्रॅक टाकणे ही देशाच्या प्रत्येक भागात रेल्वे पायाभूत सुविधांचा विस्तार करण्याची प्राथमिकता आहे. सध्याच्या खर्चावर, 1 किमी ट्रॅक टाकण्यासाठी सुमारे 15 कोटी रुपये खर्च येईल. हे स्टीलसारख्या मूलभूत किमतींच्या हालचालींवर तसेच ट्रॅक टाकण्यासाठी जमिनीची उपलब्धता यावर बदलू शकते.
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.