Aditya L1 : 'सूर्यावर' म्हणजे नेमका कुठे जाणार आदित्य उपग्रह?

Aditya L1 Mission : इस्रोच्या पहिल्या सौर मोहिमेची तारीख ठरली आहे. आदित्य उपग्रह हा 2 सप्टेंबरला सूर्याच्या दिशेने झेप घेईल. इस्रोने दिलेल्या माहितीनुसार, सकाळी 11 वाजून 50 मिनिटांनी या उपग्रहाचं प्रक्षेपण करण्यात येईल.

आदित्य-L1 ही मोहीम सूर्याच्या सर्वात बाहेरच्या आवरणाचा अभ्यास करण्यासाठी राबवण्यात येणार आहे. यासाठी आदित्य हा उपग्रह 'एल-1' या लॅग्रेंज पॉइंटवर ठेवण्यात येणार आहे. हा पॉइंट पृथ्वीपासून सुमारे 15 लाख किलोमीटर दूर आहे.

हाच पॉइंट का?

'लॅग्रेंज पॉइंट' ही अशी जागा आहे, जिथे पृथ्वीचं आणि सूर्याचं गुरूत्वाकर्षण बल काही अंशी समप्रमाणात लागू होतं. त्यामुळे या ठिकाणी असलेल्या कक्षेत उपग्रह सोडल्यास तो त्याच ठिकाणी कायम ठेवण्यासाठी कमी इंधनाची गरज भासते. नासाने या पॉइंटचा शोध लावला होता. आता इस्रो आपला आदित्य उपग्रह याच ठिकाणी ठेवणार आहे.

किती आहे बजेट?

इस्रोच्या या पहिल्या सौर मोहिमेचं बजेट सुमारे 400 कोटी रुपये आहे. 2019 च्या डिसेंबर महिन्यापासून या मोहिमेवर काम सुरू आहे. आता 2 सप्टेंबर 2023 ला याचं लाँचिंग होईल. यानंतर सुमारे चार महिन्यांमध्ये आदित्य उपग्रह L1 पॉइंटवर पोहोचेल.

कसा असेल उपग्रह

या उपग्रहामध्ये सात उपकरणं असणार आहेत. यातील चार उपकरणं सूर्याच्या फोटोस्फिअर, क्रोमोस्फिअर आणि सूर्याचा पृष्ठभाग म्हणजेच कोरोनावर लक्ष ठेवतील. इतर तीन उपकरणं ही L1 पॉइंटवर असणाऱ्या कणांचा आणि आजूबाजूच्या गोष्टींचा अभ्यास करतील.